Poniedziałek - Piątek08:00-20:00
AdresKłobucka 6D lokal U3, Warszawa
Telefon+48223071040

kobieta w ciąży u stomatologa

10 grudnia 2018by Michał Kaczmarek

Dużo się mówi o zdrowiu kobiet w trakcie starania się o dziecko oraz w samej ciąży. Bardzo często w euforii posiadania przyszłego potomstwa zapominamy o tym że oprócz profilaktyki położniczo-ginekologicznej ważne jest również dbanie o zdrowie jamy ustnej (w karcie przebiegu ciąży jest miejsce na wizytę stomatologiczną). Dzisiejszy wpis jest poświęcony dla Pań, które starają się o dziecko, są w ciąży lub świeżo po rozwiązaniu. Mam nadzieję, że te kilka rad pomoże wam zadbać o zdrowie Waszej jamy ustnej.

 

Na wstępie warto napisać co powinno obejmować wizyta stomatologiczna kobiety w ciąży:

 

  1. Indywidualny instruktaż higieny jamy ustnej
  2. Profesjonalne zabiegi higienizacyjne
  3. Profilaktyka i leczenie próchnicy
  4. Profilaktykę oraz leczenie stanu zapalnego przyzębia i dziąseł
  5. Poradnictwo w zakresie diety
  6. Zalecenia profilaktyczne i instruktaż higieny jamy ustnej dziecka

 

Ogólne zalecania stomatologiczne dla kobiet w ciąży:

 

  1. Mycie zębów 2x dziennie pasta z fluorem, zalecane jest szczotkowanie po każdym posiłku.
    * w razie wystąpienia wymiotów -> odroczyć mycie zębów o co najmniej 0,5 h i przepłukać jamę ustną wodą lub roztworem sody oczyszczonej (łyżeczka do herbaty na szklankę przegotowanej schłodzonej wody) – dzięki temu można uniknąć erozji szkliwa.
  2. Codzienne korzystanie z nitki dentystycznej
  3. Zalecane płukanie 1 raz dziennie roztworem z chlorheksydyną (0,12%) w 2 i 3 trymestrze ciąży
  4. Codzienne czyszczenie powierzchni języka, aby zapobiegać infekcji jamy ustnej
  5. Usunięcie aktywnych ognisk próchnicowych w jamie ustnej.
  6. 2 wizyty kontrolne w gabinecie stomatologicznym: pierwsza w 3. -4., druga w 8. miesiącu ciąży. Kolejne po porodzie – w półrocznych odstępach czasu począwszy od 6 miesiąca życia i powinny one trwać́ aż̇ do ukończenia przez dziecko 4 roku życia.

Higiena jamy ustnej:

Szczoteczka powinna mieć miękkie, syntetyczne, gęsto ułożone włókna.

– Szczoteczka powinna być wymieniana co 6-8 tygodni.

– Mycie zębów przynajmniej 2 razy dziennie, bardzo ważne przed snem!

– Zęby należy szczotkować metodą obrotowo-wymiatająca: włosie szczoteczki ustawia się pod katem 45 stopni w okolicy szyjek zębowych skierowane w kierunku dziąseł, a następnie wykonuje się ruch wymiatający w kierunku powierzchni żujących z ruchem poprzecznie-wibrującym ( ruch  wykonuje się 3 razy  na każdy odcinek uzębienia).  Powierzchnie żujące oczyszcza się ruchami szorującymi, a powierzchnie zęba od podniebienia i języka wykonując ruchy wymiatające od dziąseł do góry dla zębów w żuchwie i od dziąseł do dołu dla zębów w szczęce.

– Istotne jest oczyszczanie przestrzeni miedzyzębowych – najlepiej nicią/taśmą denstyczną(z fluorem) lub szczoteczka miedzyzębową.

– Fajnym uzupełnieniem, czy aby na pewno dobrze wymyliśmy zęby są roztworu lub tabletki do wybarwiania płytki nazębnej. Można je kupić w aptece, drogerii lub sklepach internetowych

Zabiegi stomatologiczne:

 

Leczenie stomatologiczne może być wykonywane w każdym okresie ciąży, najkorzystniej wykonywać je przed ciążą, ale jeśli zapomniałaś okres między 14-20 tygodniem jest idealny. Dlaczego??  Ponieważ w tym okresie została zakończona organogeneza, a ryzyko porodu przedwczesnego jest niewielkie.

 

I trymestr: w tym okresie należy unikać zabiegów stomatologicznych, wykonać tylko te konieczne.

 

II trymestr: najkorzystniejszy moment na leczenie stomatologiczne w ciąży.

III trymestr: leczenie tylko w absolutnie koniecznych sytuacjach, najlepiej na początku tego trymestru. Wizyty powinny być w miarę krótkie, ze względu na możliwość wystąpienia zespołu żyły głównej dolnej- spadek ciśnienie w wyniku ucisku macicy na naczynia żylne. Aby tego uniknąć, kobieta ciężarna powinna być́ ułożona w pozycji półleżącej, na lewym boku z uniesionym prawym pośladkiem o 10-12 cm.

Badania kontrolne oraz zabiegi higienizacyjno-profilaktyczne powinny być przeprowadzone w każdym trymestrze ciąży.

 

Tabelka odnośnie bezpieczeństwa stosowania leków i znieczuleń w ciąży (1)

lek KATEGORIA FDA STOSOWANIE W CIĄŻY
PRZECIWBÓLOWE
Paracetamol B Mogą być stosowane
Kodeina + P C
Oksykodon + P B
Hydrokodon + P C
Mor na B
Kwas acetylosalicylowy C 48-72 godz.
Unikać w I i III trymestrze
Ibuprofen B
Naproksen B
ZNIECZULENIE MIEJSCOWE
Lidokaina B Tak
Mepiwakaina C Ostrożnie
Artykaina C Ostrożnie
Prylokaina B Tak
Bupiwakaina C Ostrożnie

 

 

Porady w zakresie diety:

Bardzo ważna oprócz higieny i wizyt kontrolnych jest dieta. U przyszłych matek zauważono:

– Zwiększenie liczebności bakterii kariogennych

– Obniżenie pH śliny

– Zmniejszenie ilości wydzielania śliny (w I i II trymestrze ciąży).

– Częściej występują nudności i wymioty- prowadzą do wzrostu wydzielania kwasów żołądkowych, które są przyczyną do zmiany pH w jamy ustnej (odczyn kwaśny).

– Zmiana w diecie- spożywanie większej ilości produktów bogatych w węglowodany oraz zwiększona częstotliwość posiłków. Wpływ również ma tzw. nocne podjadanie, którego należy unikać!!

Co jest ważne w diecie:

  1. Ważne jest aby dieta była bogata w białko, wapń, fosfor, fluor i witaminy A, C i  Niedożywienie białkowo-energetyczne, niedobór witamin w ciąży są przyczyną większej podatności  tkanek zębów na czynniki kariogenne.
  2. Ważna jest ilość i częstość posiłków- należy unikać podjadania miedzy posiłkami oraz w nocy, ponieważ spada ilość wydzielanej śliny i prowadzi do odkładania się płytki nazębnej oraz powstawania kwaśnego pH w jamie ustnej ( ryzyko próchnicy).

 

 

A teraz troszkę o NFZ

Co dodatkowo przysługuje kobietom w ciąży i połogu?

W odniesieniu do kobiet w ciąży dokumentem potwierdzającym uprawnienia do dodatkowych świadczeń stomatologicznych finansowanych ze środków publicznych jest karta przebiegu ciąży (2)

Oprócz usług stomatologicznych gwarantowanych, NFZ przewidział następujące usługi:

  1. Badanie lekarskie kontrolne, nie częściej niż 1 raz na kwartał (normalnie 3 razy w roku)
  2. Ekstrypacja przyzżyciowa miazgi w całym uzębieniu (U osób powyżej 18 r.ż.- tylko zęby przedtrzonowe i trzonowe)
  3. Ekstyrpacja zdewitalizowanej miazgi zęba w całym uzębieniu (j.w.)
  4. Czasowe wypełnienie kanału w całym uzębieniu (j.w.)
  5. Wypełnienie kanału w całym uzębieniu (j.w.)
  6. Leczenie endodontyczne zęba z wypełnieniem 1 kanału ze zgorzeląmiazgi w całym uzębieniu (j.w.)
  7. Leczenie endodontyczne z wypełnieniem
2 kanałów (świadczenie nie obejmuje opracowania i odbudowy ubytku korony zęba)
  8. Leczenie endodontyczne z wypełnieniem
3 kanałów (j.w.)
  9. Leczenie endodontyczne zęba z wypełnieniem 2 kanałów ze zgorzelą̨miazgi (j.w.)
  10. Usunięcie złogów nazębnych ze wszystkich zębów (nie częściej niż 1 raz na 6 miesięcy, w obrębie całego uzębienia)

Tutaj wykaż gwarantowanych materiałów stomatologicznych (dla wszystkich świadczeniobiorców)

  • 1)  materiał do wypełnień́ czasowych;
  • 2)  cementy podkładowe na bazie wodorotlenku wapnia, cement fosforanowy;
  • 3)  cementy glasjonomerowe;
  • 4)  kompozytowy materiał chemoutwardzalny do wypełniania ubytków w zębach przednich górnych i dolnych (od 3+ do +3, od 3- do -3);
  • 5)  amalgamat kapsułkowy typu non gamma 2;
  • 6)  materiały do wypełnień́ kanałów korzeniowych;
  • 7)  ćwieki gutaperkowe;
  • 8)  masa wyciskowa alginatowa;
  • 9)  masa do wycisków czynnościowych przy bezzębiu;
  • 10)  nici chirurgiczne;
  • 11)  szyny unieruchamiające, drut ligaturowy.

Materiał stomatologiczny stosowany dodatkowo przy udzielaniu świadczeń́ gwarantowanych kobietom w ciąży i w okresie połogu to cement chirurgiczny jako opatrunek przy zabiegach w obrębie przyzębia

Teraz moje Drogie, wiecie jak dbać o swoje uzębienie oraz jesteście świadome co przysługuje wam w zakresie świadczeń NFZ wyżej wymienione świadczenia.

Piśmiennictwo:

  • (1) Medical Tribune/nr 1/ styczeń 2016/ Stomatologia -0316
  • (2)  art. 31 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych: